Maak van startzondag ontmoeting met het dorp

door Mark Schipper*

UTRECHT – Aan het begin van het nieuwe kerkenwerkseizoen starten veel gemeenten met een startzondag. Dit jaar zal deze er anders uitzien. Volgens de Dorpskerkenbeweging een uitstekende gelegenheid om van de vaak binnenkerkelijke startzondag een ontmoeting met het dorp te maken.

Het kerkelijk leven zag er de afgelopen maanden anders uit. Na een periode met uitsluitend online kerkdiensten startten veel kerken weer voorzichtig met fysieke diensten voor een beperkte groep mensen. Bij een kleine rondvraag in de facebookgroep van de Dorpskerkenbeweging bleek dat het met name de ouderen zijn die de weg terugvinden naar de kerk. Jongeren en gezinnen zijn nog weinig te zien.

En niet alleen de kerk had te maken met een activiteitenstop. Een groot deel van het sociale leven in het dorp werd door corona stilgelegd. De start van de samenkomsten in de kerk is in veel dorpen een van de eerste tekenen dat het sociale dorpsleven langzaamaan weer op gang kan komen.

Het goede leven

Kunnen we na alles wat er in de coronamaanden is gebeurd weer gewoon van start Weer gewoon van start, of niet??  Startzondag is ook de aftrap van het jaarthema ‘Het goede leven, bloeien in Gods licht’. Het roept de vraag op hoe dat leven er na de afgelopen maanden uitziet. Voor velen is het meer ‘doorbijten’ geweest dan ‘goed leven’. Het thema nodigt in ieder geval uit om samen zoekend op weg te gaan om het goede leven te ontdekken. En wanneer we sporen ontdekken van het goede leven is dit iets wat je niet alleen voor jezelf wilt houden maar ook wilt delen met de mensen in je omgeving. Juist met je buren en dorpsgenoten.

Relevant in de context

Dat vraagt om omdenken. De startzondag is vaak een binnenkerkelijke aangelegenheid. Gelukkig komt hierin langzaam verandering. Het verlangen binnen kerken groeit om ook relevant te zijn voor de eigen context. In de wijngaarden rond het Betuwse dorpje Erichem kwamen gemeenteleden, muzikanten en geïnteresseerden vorig jaar samen in een dienst tussen de wijnstokken. Op initiatief van de Protestantse Gemeente Deil en Enspijk werd de startzondag gehouden in de buitenlucht. De plaatselijke fanfare zorgde voor de muzikale ondersteuning en er was vermaak voor jong en oud.

Kerk als inspiratiebron

We mogen ons in de kerk de vraag stellen: wat is het goede nieuws in ons dorp in deze nieuwe tijd? En wat kunnen wij als kerk bijdragen vanuit geloof, hoop en liefde aan onze samenleving? Een kerk die dit wil delen buiten de muren van het gebouw werkt als inspiratiebron om tekenen van hoop te geven aan een samenleving die na een turbulente periode opnieuw vaste grond probeert te vinden.

Het nieuwe jaarthema moedigt aan om, zonder pretenties, met anderen in gesprek te gaan over wat ‘goed leven’ is. Zoals in Rumpt waar de predikant een gespreksgroep organiseerde voor kerkgangers en dorpsbewoners rond het filosofieboek ‘Het goede leven en de vrije markt’. De gesprekken bleken in een behoefte te voorzien doordat ze aansloten bij de leefwereld en het alledaagse leven van de dorpsbewoners. Al zoekend kwamen ethische vragen ter tafel, werden geloofsverhalen en wereldbeelden gedeeld, en werden op zijn tijd ook kritische vragen gesteld.

Kerk-zijn buiten het gebouw

Door het land heen zijn tal van nieuwe initiatieven aan het ontstaan waar ingezet wordt op de ontmoeting met het dorp. Kerkelijk werker Jan van Raalte vertelt dat de wijken in zijn dorp zijn gevraagd om in hun buurt een startzondag vorm te geven. Zo ontstaan er buurtbarbecues waar niet alleen gemeenteleden voor worden uitgenodigd maar ook de buren. Op andere plaatsen worden in september grote boerenschuren leeg gereden om daar op het erf de startzondag te vieren. Met ruimte voor kinderen om te spelen en te kijken bij de dieren. Lokale muzikanten worden gevraagd om voor de ondersteuning te zorgen. Zij brengen vaak ook weer hun eigen netwerk mee aan mensen die niet direct een link hebben met de kerk.

Zo mag de (dorps)kerk een plek van ontmoeting zijn waar iedereen iets van het goede leven mag ervaren.

*Mark Schipper is dorpskerkambassadeur voor Drenthe, Friesland, Groningen en Noord-Holland

Lees ook: Alles is anders in deze coronatijd, hoe gaan we weer van start in september?

Bron: Protestantsekerk.nl