Verslag door Theanne Boer van de Ringavond De Bevelanden woensdag 15 mei in Heinkenszand

Ds. Leen de Ronde opent de bijeenkomst en vertelt wat de Ring is: een netwerk van protestantse gemeentes op de Bevelanden, met twee keer per jaar een bijeenkomst voor inspiratie en ontmoeting.

We bidden en zingen een Pinkstergebed: lied 695 ‘Heer, raak mij aan met uw adem’.

Bart van Noord licht het programma toe. De vorige bijeenkomst had als thema ‘Als de gemeente klein en kwetsbaar wordt’. Per gemeente werden zorgen en hoop in kaart gebracht en gedeeld. Daarop borduren we nu verder.

Je kunt naar de gemeente kijken als één groep. Of als een lichaam van Christus, met een diversiteit aan gemeenteleden met talenten en gaven. Maar ook als een verzameling verschillende groepen die bijdragen aan levendig gemeente-zijn.

Iedere groep in de gemeente heeft impact en draagt bij aan de opbouw en levendigheid van de gemeente. Vanavond kijken we naar de positieve bijdrage van groepen in de gemeente.

We horen vier verschillende verhalen over de kracht van de groep:

1. Gebedsgroep DEO (Driewegen-Ellewoutsdijk-Ovezande)
2. Kerk-appgroep Heinkenszand
3. Secret Sisters Kruiningen
4. Doorstart Schore/oecumenisch Hansweert

Gebedsgroep Driewegen

Elly Meijvogel, coördinator: Ik heb een passie voor groepen én passie voor Driewegen. Jaren geleden bad ik zes jaar lang samen met andere vrouwen voor het dorp. Om allerlei redenen is dat toen gestopt. Een actief echtpaar, afkomstig uit de Levensbron, startte een interkerkelijke bijbelkring vanuit de DEO-kerk. Door verdrietige gebeurtenissen binnen de groep gingen de leden met en voor elkaar bidden en daar kwam het plan uit voort om structureel te bidden voor het dorp. Nu komen we om de twee weken bij elkaar. De ene keer voor bijbelstudie, de andere keer voor gebed. We bidden voor moeilijkheden van mensen die we kennen en specifiek voor een aantal straten en huisnummers. We starten met koffie en gesprek, verdelen de gebedspunten en doen dan kringgebed. Sommigen bidden hardop, sommigen bidden in zichzelf, niets wordt opgelegd.

Samen bidden vraagt vertrouwen en brengt verbondenheid. Het is mooi om op te trekken met verschillende christenen. Door verbondenheid en vertrouwen durven mensen soms te vragen om 1-op-1-gebed. Nu willen we meer bekendheid geven aan het feit dat we bestaan. DEO-mensen weten wel dat we er zijn, maar veel mensen op het dorp weten dat niet. We willen gebedsdozen ophangen, en als we voor iemand gebeden hebben, willen we een kaartje bij hem of haar in de bus doen.

Mensen op het dorp die het weten dat het er is, zijn positief. Zelf heb ik meer betrokkenheid gekregen bij de DEO-gemeente. Als groep hebben we elkaar leren waarderen. Als de kerk op Driewegen zou moeten stoppen dan hoop ik dat deze groep christenen bij elkaar blijft komen. Zodat de naam van God ook dan blijft klinken op Driewegen.

Dorpskerk-app Heinkenszand

Jan-Willem Schiebaan, ouderling: Sinds een paar jaar maakt PG Heinkenszand gebruik van de app Donkey Mobile. De app is gemaakt om te communiceren met de mogelijkheid om te collecteren. Gemeenteleden kunnen elkaar vinden op de meest mogelijke manieren. De ‘Dorpskerk-app’ heeft verschillende groepen, zoals een leesgroep, een marktplaatsgroep (tijdens de verbouwing van de kerk werden spullen aangeboden met de opbrengst voor de verbouwing). Hulpvragen worden in de app gesteld en de dominee geeft een vooruitblik op de dienst.

De app is geschikt voor smartphone, tablet, computer. We zijn ermee begonnen in coronatijd, toen we op zoek waren naar een manier om verbinding te krijgen. Sinds corona is het kerk-zijn veranderd, een grotere groep mensen kijkt thuis naar de dienst. De app werkt heel verbindend. Alles kan erop, je bepaalt zelf wie wat kan zien. Vier mensen houden als een soort poortwachters het overzicht over wat er in de app gebeurt.

Het is goed gelukt om de app aan te laten slaan bij veel gemeenteleden, ook bij ouderen. Mensen posten spontaan en anderen gingen dat toen ook doen. De beheerders maakten wat subgroepjes aan om de leden op ideeën te brengen: Kliekjes (voor als je te veel eten gekookt hebt en dat aan wil bieden), bridgeclub, jeugdclub. Men wordt getrokken naar wat er gaande is in de kerk en ontdekt dankzij de app dat de kerk best actief is. Voor het eerst is tijdens zondagse diensten weer de crèche opgestart.

Het collectegedeelte werkt heel goed: de opbrengst is behoorlijk toegenomen.

Er is weinig gedoe en vervelende dingen, maar dat kan ook makkelijk gestopt worden. De app is voor jong en oud. Het is niet moeilijk om te leren. We hebben ervoor gekozen dat klassieke middelen als het kerkblad nog even blijven bestaan. Maar we willen op termijn wel zoveel mogelijk via de app gaan doen.

Secret Sisters, Kruiningen

Diane Bruijn, coördinator: het project is bedoeld om vrouwen in contact te brengen met elkaar. En om het hele jaar door aan elkaar te denken, door een berichtje, cadeautje of gebed. Vrouwen die mee willen doen moeten een formulier invullen met persoonlijke vragen over gezin, hobby’s, werk etc. Op grond daarvan worden koppelingen gemaakt. Vrouwen weten niet wie hun secret sister is. Ze zijn een jaar lang iemands sister en verrassen die persoon met berichtjes, verjaardagskaartje, cadeautje oid. Zo weet je: er wordt aan mij gedacht.De twee coördinatoren weten wat de koppels zijn. Zij kunnen iemand aansporen als ze weten dat haar sister niet goed in z’n vel zit.

Na een jaar worden de sisters bekend gemaakt tijdens een gezamenlijke avond. Op die avond worden nieuwe contacten gelegd. De groep groeit, eerst waren er 16, nu 24 dames die meedoen. Het geeft verbondenheid. Vrouwen doen onverwachte ontdekkingen over elkaar. Iedereen mag meedoen, ook niet pkn-ers. Iedereen hoort erbij. Het geeft een groepsgevoel: we doen er allemaal toe.

Secret brothers kan natuurlijk ook. Maar ik denk dat vrouwen sneller even een aardigheidje bedenken voor hun sister. Vrouwen weten van het project via een oproep in de kerk en het kerkblad. Het gaat van mond tot mond: vrouwen vragen andere vrouwen. Het project draait nu voor het derde jaar. Elk jaar krijg je een andere sister. De kring wordt alleen maar groter.

Doorstart Schore / oecumenisch Hansweert

Pastor Erik Tramper: In 2020 zaten er 20 mensen in de kerk. Toen stelde ik de vraag: hoe gaan we verder? De groep koos ervoor om door te gaan. Ik zei: dan moeten we ook de deur openzetten voor verandering. Want als je op dezelfde manier doorgaat, zal het alleen maar kleiner worden.

We hebben toen de kerkenraadsvergaderingen ingekort en de tijd die overbleef gebruikt om te dromen over de kerk van de toekomst. Er zaten toen ca 8 mensen in de kerkenraad. Twee dromen kwamen naar voren: kerk naar buiten in Schore en in Hansweert aansluiting zoeken bij de katholieken.

Droom 1: Kerk-zijn voor heel het dorp. Die droom zetten we om in een project: Vrienden van de kerk in Schore. Mensen konden vriend worden, een soort gastlidmaatschap. Mensen die de kerk in Schore om wat voor reden dan ook een warm hart toedragen.

We hebben contact gezocht met alle christenen in Schore. Die heb ik allemaal bezocht en gevraagd hoe belangrijk ze het vonden dat er een kerk op het dorp is. Op een uitnodiging voor een avond kwamen 40 mensen af. Met hen dachten we na over wat we konden doen voor het dorp. Ik zei: als je met een idee komt, zul je dat ook zelf uit moeten werken, want de kerk zelf heeft geen mankracht. Er kwamen veel ideeën, waarvan er ook een aantal werden uitgevoerd:

Een gezamenlijke maaltijd voor max 25 mensen, (tuin)concerten, dansgroep uitgenodigd, koren in de kerk, praisediensten, herdertjestocht, paasontbijt voor het hele dorp. Er is een gebedsgroep gestart om te bidden voor Schore, voor mensen en projecten.

Toen vroeg ik aan de kerkenraad: stel dat God mensen naar deze kerk stuurt om deel te worden van onze gemeente en stel nou dat mensen uit evangelische of orthodoxe gemeente komen. Zijn we dan bereid om hen welkom te heten en willen we echt van hen leren? Mag onze kerk ook substantieel veranderen? De kerk van de toekomst wordt bepaald door wie de Geest naar ons toestuurt. Ja, zei de kerkenraad, wij zijn bereid om te veranderen. Maar ik moet af en toe die vraag nog eens herhalen. Want het is lastig om de dingen anders te doen en de deur echt open te zetten.

Vervolgens heeft een groepje van wijze mensen, dat voor de helft uit vrienden van de kerk bestond, een adviesrapport gemaakt. Daarin beschrijven we hoe wij de kerk zien binnen een termijn van 5 jaar. Wat moeten we doen, waar leggen we het accent? Die groep bestond uit bijna allemaal jonge mensen, de meesten waren nog geen lid. Toen vroegen we: ‘Zouden jullie deel willen gaan uitmaken van de kerkenraad? Je zit er maar een jaar aan vast. Toen gebeurde er een wonder: we hadden 8 mensen gevraagd en 6 wilden het doen. Een paar weken terug hadden we de bevestiging van deze nieuwe ambtsdragers gehad en is de kerkenraad verdubbeld. Een historisch moment. Met deze nieuwe kerkenraad zijn we bezig met teambuilding. We vergaderen kort over de lopende, huishoudelijke zaken en daarna gaan we elkaar beter leren kennen, elkaar bevragen op ons geloof. Inmiddels hebben we een vriendschapsrelatie met Rafaël Goes. De kerkgang is verdubbeld, er zitten kinderen, tieners, de sfeer is veranderd.

Droom 2: Hansweert. De ene helft van het dorp is protestant en de andere helft katholiek. Toen de RK-kerk gesloten werd hebben we direct de week erna een oecumenische dienst gehouden in het dorpshuis. En dat doen we nu nog steeds. Het is een oecumenische pioniersgemeente. Iedere vrijdagochtend houden we samen de mis. Het is een enthousiaste groep. We hebben contact met de school en een goede relatie met de pater Damiaanparochie.

Uit de zaal komt de vraag: waren mensen randkerkelijk of van een andere kerk? Erik antwoordt dat van de nieuwe kr-leden er twee zoekers, twee Rafaël en een van de Mozeskerk (Biezelinge) zijn. Nu zijn ze lid of gastlid van de pkn. De volgende stap is om randkerkelijken en buitenkerkelijken naar de kerk te krijgen.

Bespreking presentaties

Na deze vier presentaties gaan we in groepen uiteen om de ideeën te bespreken. Wat past bij jouw gemeente? Wat spreekt je het meest aan en waarom?

Tijdens de plenaire sessie daarna valt op dat alle vier de ideeën weerklank vinden. De ene gemeente ziet mogelijkheden voor een gebedsgroep of de kerkapp, de ander spreekt ‘vrienden van de dorpskerk’ zeer aan, en weer een andere gemeente omarmt de secret sisters.

Quote Erik: ‘Met je rug tegen de muur is het makkelijk veranderen.’ Iemand merkte op over de secret sisters dat mannen zoiets toch lastiger vinden: ‘Vrouwen zijn het cement van de gemeente’.

Over de gebedsgroep wordt opgemerkt dat samen bijbelstudie doen daar een cruciale rol in speelt.

Over de kerk-app is een vraag naar de privacy van mensen. Wie kan reageren, wat doe je met berichten? Jan Willem antwoordt: Mensen beslissen zelf wat ze prijsgeven. En gaan akkoord met een gebruikersovereenkomst. Wat in de app gemeld wordt, blijft daar en is nergens anders zichtbaar. We wilden de app breed toegankelijk maken met een evangeliserende werking. Goes heeft de regel dat mensen die mee willen doen eerst per mail zich moeten aanmelden en daarna worden toegelaten.

Donkey Moblie kost eenmalig 250 euro, daarna 75 euro per maand. Als het kerkblad op termijn verdwijnt, zijn die kosten uitgespaard.

Erik Tramper krijgt uit de zaal een vraag over ‘buiten de lijntjes kleuren’ naar aanleiding van het feit dat gastleden in de kerkenraad zijn gevraagd. Hij antwoordt: “Daarmee bedoelde ik de geijkte paden durven te verlaten en open durven staan voor vernieuwing. Niet dat we als kerkenraad dingen doen die buiten de kerkorde vallen. Wij hebben steeds als kerkenraad de kerkorde erbij gepakt en het veranderproces ook daaraan getoetst en met behulp van de kerkorde richting gevonden en gekozen. Wij hebben bijvoorbeeld in het traject ons plaatselijk regelement aangepast e.d. Buiten de lijntjes kleuren vraagt juist om grote en verantwoorde zorgvuldigheid. En alles in gebed.”

Andere ideeën voor groepen: Samen eten, inloopochtend, zanggroepen, groep jonge ouders.

Rondvraag

• Leen de Ronde vraagt aandacht voor de klimaatwake op 23 mei, om 19.30 in de Vredeskerk in Goes. Tijdens een viering delen we zorgen, hoop, inspiratie etc. Allen hartelijk welkom
• Bart van Noord meldt dat het eerste jaarverslag van de Vertrouwenspersonen is rondgestuurd. Ca 20 kerken doen mee, en hebben de overeenkomst ondertekend. Het is sinds kort verplicht voor kerken om een vertrouwenspersoon te hebben. Daarom een oproep aan de resterende kerken om alsnog aan te sluiten. Meer informatie hierover verkrijgbaar bij Bart, bartvannoord@gmail.com
• Theanne Boer neemt afscheid van de Ringleiding en daaruit volgt de oproep voor nieuwe mensen in de werkgroep. Wie het leuk vindt om twee keer per jaar inspirerende bijeenkomsten te organiseren voor de Bevelandse kerken is van harte welkom en mag zich melden bij Bart. Graag!
• Diane Bruijn stuurt op verzoek de brief mee die zij gebruiken voor de aanmelding van de secret sisters. Klik hier

Ds. Evelien Barendregt leest het lied 973 ‘Om voor elkaar te zijn uw oog en oor’ en sluit af met gebed.