Afscheid van Oostkapelle: dominee Flip gaat met emeritaat
door Margreeth Ernens
OOSTKAPELLE – ,,Voor mijn gevoel sta ik nog volop in mijn werk als predikant van Oostkapelle. Ik denk dat pas maandag het besef doordringt dat ik met emeritaat ben.’’ Ds Flip (Philippe) Beukenhorst neemt zondag 3 maart afscheid van zijn geliefde gemeente Oostkapelle, die hij bijna elf jaar diende. ,,Het is een nieuwe fase in mijn leven. Niet gemakkelijk, maar de reis die ik de komende maanden ga maken met mijn vrouw, helpt op weg en ik weet me gezegend door de ENE.’’
Hij kan niet zeggen dat deze laatste week echt spannend is, maar wel een beetje rommelig. ,,Ik zit tussen allemaal verhuisdozen. Van de 220 zijn er nu 130 uitgepakt.’’ Vorige maand verhuisden hij en zijn vrouw ds Leuny de Kam naar Middelburg. ,,Het was wel een raar gevoel om de vertrouwde, ruime pastorie in Oostkapelle te verlaten. Ik mis de nabijheid van het dorp waar ik dominee ben. Maar ik ga dagelijks naar Oostkapelle om te vergaderen, mensen te bezoeken en niet te vergeten voor de repetities van het koor waarvan ik lid ben.’’ Hij koos er bewust voor om Oostkapelle te verlaten, want hij wil zijn opvolger alle ruimte geven.
Zionskerk
In zijn periode als predikant van de Protestantse gemeente Oostkapelle heeft hij heel wat meegemaakt. Naast de coronacrisis met al z’n narigheden, was daar ook het afscheid van de Zionskerk. ,,Het afstoten van een kerkgebouw hakt er flink in. Toen ik ruim tien jaar geleden in Oostkapelle begon, zaten zowel de Dorpskerk als de Zionskerk met Pinksteren helemaal vol. Er schoven heel veel toeristen in de banken. Dat is nu wel anders. In elf jaar tijd is de ontkerkelijking erg snel gegaan’’, zegt hij een beetje spijtig.
Dominee Flip, zoals hij doorgaans wordt aangesproken, is voorzitter van de ZWO-commissie Delta (Zending-Werelddiaconaat-Ontwikkelingssamenwerking). Hij was al sinds zijn jeugd erg betrokken bij de problemen in Derde Wereldlanden en sinds hij in Zeeland woont (2000) is hij een aanjager van de ZWO-commissie geweest. Hoewel hij ook als emerituspredikant voorzitter kan zijn, zal hij zich daar de komende maanden op beraden. Vicevoorzitter ds Arie Spaans uit Colijnsplaat neemt voorlopig de voorzittershamer (en bijbehorende taken) ter hand. Daarnaast is ds Beukenhorst ook visitator en daarvoor geldt hetzelfde: ook als emeritus kan hij dat blijven doen.
Maar als gezegd: de komende periode is een tijd van bezinning, want Flip en zijn vrouw Leuny de Kam gaan een half jaar reizen met een kampeerbusje. ,,We vertrekken 15 maart naar Taizé om daar het eerste weekend als emeritus door te brengen.’’ Vanaf Taizé gaat de reis naar Noord-Italië, en via de Balkan naar Istanbul, het oude Constantinopel, waar de grootste kathedraal ter wereld staat: de Heilige Sofiakerk, die tegenwoordig een moskee is.
Paulus achterna
Daarna wordt de Bosporus overgestoken. ,,We gaan Paulus achterna, en willen alle steden en dorpen bezoeken waar hij brieven naar schreef, zoals Efeze, Korinthe, Kolosse, Filippi en Tessalonica. Op Patmos schreef Johannes zijn Openbaring. Begin mei hopen we in Athene het Grieks-Orthodoxe Paasfeest mee te vieren.’’ Eind mei is het echtpaar eventjes terug op Walcheren omdat Leuny de Kam haar Walcherse dialectvertaling van Genesis presenteert. Het boek is geïllustreerd door Jopie Minnaard. In juni wordt de reis voortgezet naar Zuid-Spanje, Italië en Frankrijk. ,,Er zijn in Frankrijk 20 protestantse musea. Daarvan ‘moeten’ we er nog tien bezoeken.’’ De predikant wilde al jarenlang de Assemblée du Désert bezoeken, de grote samenkomst van de Franse protestanten in de open lucht bij Anduze. ,,Dat is altijd op de eerste zondag van september, maar dan is het startzondag, dus dat kon nooit. Nu wél!’’
God SPREEKT
Bij thuiskomst staan de resterende 130 dozen klaar om te worden uitgepakt. En verder hoopt dominee Flip vanaf eind september weer regelmatig te gaan preken, te beginnen in Kleverskerke. Terugkijkend op zijn bijna 35 jaar als predikant ziet ds Flip als vaste lijn vooral het mooie van samen met gemeenteleden te bouwen aan de gemeenschap. ,,Telkens het ritme van de kerk te volgen met de belangrijke feesten Pasen, Pinksteren en Kerst en daar accenten aan te geven.’’ Als lector Oude Testament in Brussel – een opleiding voor leraren protestantse godsdienst – was het zijn taak om verhalen naar het heden te brengen. ,,Met het lectorschap stop ik, want ook de opleiding houdt op te bestaan. Maar het blijft een grote constante in mijn leven om Bijbelverhalen zo door te geven dat ze gaan leven, dat ze ook toepasbaar zijn op nu, want God SPRAK niet, maar SPREEKT tot mij, tot u, via de verhalen. Ik wil ze dus dichter bij de mensen brengen.’’
De grote betrokkenheid en liefde van mensen blijft hij mooi vinden om te zien. ,,We hebben hier de werkgroep ‘Kerk in het dorp’, om ook mensen buiten de kerk bij de gemeenschap te betrekken, niet om iets op te leggen maar om dienstbaar te zijn.’’
Positief en zorgelijk
Ds Beukenhorst ziet de toekomst van de Protestantse Gemeente Oostkapelle enerzijds heel positief: ,,Gezien de enorme potentie aan vrijwilligers zit het de komende tien, twintig jaar wel goed.’’ Anderzijds ziet hij de groep steeds verder krimpen en vergrijzen. ,,Dat is zorgelijk. Het moeilijke is om jongeren onze vorm van kerk-zijn aan te bieden. Dat kerk-zijn vertalen naar jongeren is een uitdaging. In Oostkapelle hebben we iedere laatste zondag van de maand Tienerkerk voor jongeren van 12 tot 18 jaar. Een stuk of tien jongeren komen dan bij elkaar in het kerkcentrum, waar ze goede gesprekken hebben. Die groep heeft een mooie band met elkaar, is ook op elkaar ingespeeld. Je ziet ze niet in een gewone dienst, maar ze zijn er wel gelukkig.’’
Ds Chris Bakker uit Middelburg is nu consulent van de PG Oostkapelle. Ds Beukenhorst was fulltime predikant, maar voor zijn opvolger wordt dat anders geregeld. Samen met de PG Grijpskerke wordt een dominee gezocht die in beide dorpen voor 50% werkzaam zal zijn. Oostkapelle heeft dan geld over voor een kerkelijk werker: dat is Peter Moree uit Wemeldinge geworden die vanaf februari een dag in de week in Oostkapelle werkt.
Philippe Beukenhorst werd op 9 maart 1957 geboren in Schaarbeek bij Brussel. Na zijn opleiding protestantse theologie aan de Theologische Faculteit in Brussel was hij actief in allerlei kerkelijke bewegingen en (politieke) actiegroepen. In 1989 werd hij jeugdpredikant in Antwerpen, in 1995 verbond hij zich als predikant aan de protestantse gemeente Menen. Hij maakte zijn Zeeuwse entree in 2000 toen hij de Protestantse/Hervormde Gemeente Oostburg-Zuidzande ging dienen. In 2013 werd hij predikant in Oostkapelle.
Afscheidsdienst ds Ph. Beukenhorst zondag 3 maart in de Dorpskerk van Oostkapelle, aanvang 10 uur.