Bemiddelaar pur sang

We stellen steeds iemand uit het ‘classicale werk’ aan u voor, zodat iedereen in de classis Delta hen kan leren kennen. Deze keer: Ds Corine van Eck uit Wolphaartsdijk, voorzitter College voor de Visitatie.

door Margreeth Ernens

WOLPHAARTSDIJK – ,,Om het simpel te stellen: onze rol als College voor de Visitatie is om als mensen van buitenaf mee te luisteren, om licht en ruimte te creëren als er problemen zijn. Een gemeente moet het gevoel hebben begrepen te worden.’’ Ds Corine van Eck uit Wolphaartsdijk is als voorzitter van dit classicale college vooral een bemiddelaar, en probeert in de classis Delta te voorkomen dat spanningen te hoog oplopen.

Toen twee jaar geleden de nieuwe classes werden gevormd, veranderde ook het takenpakket van het college van visitatoren. Classispredikant ds Arie van der Maas gaat eens in de vier jaar op bezoek bij de gemeenten in de classis Delta. Dat is eigenlijk een pastoraal bezoek, waarbij hij eventuele problemen of spanningen kan signaleren. Als ze er in de gemeente niet zelf uit kunnen komen, komt het College van Visitatie in actie. Dat kan op uitnodiging zijn, in opdracht van de classis, of op aanwijzing van ds Van der Maas. In principe doet hij dus nu wat de reguliere visitatie van vroeger inhield, waarna het College voor de Visitatie het overneemt als het moet. Dit onafhankelijke college is benoemd door de Classicale Vergadering.

Problemen

Problemen die het college moet tackelen liggen vooral op het vlak van druk op een kerkelijke gemeente. Dat kan gaan om mensen die al heel lang (of te lang) in een kerkenraad zitten, het functioneren van een predikant, de financiering van een predikant door een hele kleine gemeente of een kerkgebouw. Een visitatie gebeurt door mensen met ruime kerkelijke ervaring.

Momenteel telt de classis Delta 10 visitatoren, er zijn 2 vacatures. Als voorzitter is Corine boventallig. De visitatoren worden twee aan twee uitgezonden (een predikant en een andere ambtsdrager), wat past bij de situatie waar ze naar toe moeten. Alle Ringen en denominaties worden hierin meegenomen. De visitatoren komen vaak uit dezelfde regio, dus een visitator gaat niet vanuit Zeeuws-Vlaanderen naar de Hoeksche Waard. ,,Enige afstand hierin is goed, maar een visitator moet de regio die bezocht wordt, wel kennen, weten hoe die in elkaar zit.’’

Advies

Ds Corine van Eck

Soms hoort Corine via via van conflicten of knelpunten. Zij informeert vervolgens Arie van der Maas en belt de gemeente dan met de vraag of het College van dienst kan zijn. ,,We proberen vooral mensen met elkaar in gesprek te brengen, te bemiddelen, om ze nader tot elkaar te brengen. Op grond van die gesprekken maken we dan een analyse en proberen tot adviezen te komen voor de gemeente of de predikant.’’

De gesprekken worden gevoerd door de twee visitatoren, die daarvan een verslag maken. Het College stelt daarna adviezen op, die worden besproken met de betreffende gemeente. ,,Niet dat we altijd met een oplossing komen, uiteindelijk moet de gemeente zelf aan de slag. We kunnen wel helpen door problemen zichtbaar te maken en daar aanwijzingen voor geven.’’

Dat advies kan bijvoorbeeld zijn om een externe voorzitter aan te stellen, die kan helpen met verder komen van beleid. Ook een mediator, die daarvoor is opgeleid, is een mogelijkheid. Een gemeente mag overigens zelf weten of ze het advies van het College opvolgt.

Pijnlijk

,,Vooral spanningen rond een predikant zijn pijnlijk natuurlijk, daar kunnen een kerkenraad en een gemeente heel verdeeld over raken. Soms is losmaking onvermijdelijk. We hebben dan de belangrijke taak om aan te geven wat daarvoor de redenen zijn. Waarom die predikant, zoals het kerkordelijk genoemd wordt, niet meer met stichting kan dienen in die gemeente, maar elders wel op zijn plek zou kunnen zijn.’’

Het (landelijke) Generaal College voor Ambtsontheffing beoordeelt zo’n kwestie op grond van verslagen van het College, de kerkenraad en de Classis. ,,Daar spelen we een belangrijke rol in. Het is een grote verantwoordelijkheid. Het is niet niks als het zover komt, het is verdrietig voor de gemeente, voor de kerkenraad én voor de predikant. Maar soms kan het niet anders. Als alle vertrouwen weg is, maak je meer kapot als je het niet doet.’’

De coronatijd maakt ook haar werk moeilijker: vergaderingen verlopen vooral digitaal en dingen blijven langer liggen. ,,Soms pakt dat positief uit, dan hebben we ons drukker gemaakt dan nodig was. Maar het kan natuurlijk ook averechts werken, want er zijn meer frustraties. En voor ons als College is dat ook moeilijk, want we kunnen de betrokkenen minder makkelijk horen.’’

Ringbezoeken

Als voorzitter van het College probeert Corine visitatie positief onder de aandacht te brengen. ,,We kunnen namelijk ook gewoon helpen, het is niet altijd verschrikkelijk natuurlijk. Ik ga naar Ringbijeenkomsten om te vertellen wat het college doet. Zo was ik al in Zeeuws-Vlaanderen en op Walcheren. Dat staat nu helaas allemaal stil door corona. Als je gewoon fysiek aanwezig bent, dan werkt het verhelderend om te vertellen wat we doen en kunnen de aanwezigen vragen stellen. En ik kan uitleggen dat als je ons eerder betrekt bij een probleem, het dan niet op een hoogoplopend conflict hoeft uit te draaien.’’

Delta en de rest van Nederland

Eens per maand woont Corine een vergadering bij van alle visitator-voorzitters van de PKN. Het blijkt dat er in de classis Delta momenteel meer speelt dan in andere classes het geval is. ,,Wellicht heeft ook dat te maken met de coronacrisis, hier in de Delta hebben we ruimte, wonen minder mensen. En dan is men geneigd de eigen problemen in de gemeente toch voorrang te geven. Corona drong eigenlijk nog niet zo door. De ‘gewone’ problemen verdwenen niet zoals in de Randstad naar de achtergrond. Overigens lijkt het erop dat we nu wat rustiger tijden tegemoet gaan.’’

Personalia

Corine van Eck werd op 10 november 1964 geboren in IJsselstein. Drie maanden later verhuisde ze naar Oude Tonge, waar haar vader onderwijzer aan een basisschool was. Tien jaar later verkaste het gezin naar Bruinisse, waar ze woonde tot haar studie in Leiden. Omdat haar vader het orgel bespeelde in veel gemeenten en Corine hem meestal vergezelde, was zij aardig bekend in de regio. Zodra ze haar preekconsent had, werd ze dus al vaak gevraagd. Na haar studie kreeg ze meteen twee beroepen. Haar eerste gemeente werd Rilland-Bath (1994). Daar ontmoette zij haar man op de muziekvereniging. Na hun huwelijk verbond zij zich parttime aan de gemeente van Kerkdriel (2000), zodat ze tijd over had voor hun twee kinderen (inmiddels 16 en 18 jaar). Na 7 jaar miste ze toch de ‘krenten in de pap’ van het volledige predikantschap en dus kwam Wolphaartsdijk in beeld. Daar ging zij in 2007 aan de slag, haar echtgenoot werd toen tijdelijk huisman om er voor de kinderen te zijn.

Twee jaar terug werd Corine, tot dan toe gewoon visitator, gevraagd te solliciteren naar de functie van voorzitter van het College voor Visitatoren voor de Classis Delta, als opvolger van ds Huub Smeets uit Terneuzen. De functie van voorzitter is een baan voor 25 procent, daarom werkt ze nu minder in haar gemeente Wolphaartsdijk.