Crisis doodt het jaar 2020
door Willem Staat
GOES – Zijn de gevolgen van de covid-pandemie voor het rijke westen al groot, voor mensen in de armste landen gaat dat nog meer op. Velen verliezen hun werk en voeren een bittere strijd om te overleven. ,,A dead year”, zo vatte de Oegandese president Museveni het samen. Dat vertelt troubadour en voorganger Theo Teijlingen, die in het dagelijks leven als leraar levensbeschouwing werkt aan het CIOS, de MBO-sportopleiding in zijn woonplaats Goes.
Van Teijlingen preekt en brengt een lied ten gehore tijdens de kerstviering die Omroep Zeeland op 25 december uitzendt vanuit de Maartenskerk in Wemeldinge. Dirk Steenks, die daaraan als predikant van de Protestantse gemeente is verbonden, neemt het welkom en de gebeden voor zijn rekening.
De crisis grijpt diep in, in het leven van Theo: ,,Mijn vrouw lijdt aan chronische pijn en vermoeidheid. Ze heeft astma en behoort dus tot de risicogroepen. Daardoor ben ik naar buiten toe heel voorzichtig. Het voelt vreemd. Je houdt mensen op afstand. Dat is nu even nodig, ook naar de kinderen toe. Wij hebben onze zoon in Leipzig en diens vrouw en zoon sinds februari niet meer gezien. Met vrienden wandel ik op 1,5 of 2 meter afstand”, zo vertelt de troubadour/voorganger. Voor een verbinder als Theo is de pandemie wel een heel hard gelag. ,,Het werk als leraar doe ik vanuit huis. Tijdens de eerste coronagolf annuleerde men alle kerkdiensten en concerten en ook daarna hield ik zelf alles af. De laatste dienst waarin ik voorging was op 8 maart in de Nieuwe Kerk in Middelburg. Ik riep de mensen toen nota bene op om uit hun bubbel te komen. Ik heb het gevoel dat we sinds die tijd alleen maar meer in een bubbel terecht zijn gekomenen. Maar ik kan het ook relativeren. Gezondheid en voorzichtigheid staan voorop. Vanuit deze gedwongen kleine wereld kun je toch leven. Sinds eind maart geef ik online les. Dat moet ook. Collega’s testten positief en leerlingen houden zich binnen wel aan regels, maar buiten niet. Dat is een groot risico. Gelukkig accepteert men het dat ik van thuis uit werk.”
,,Het is een enorm georganiseer. Je bent ’s avonds doodop. De leerlingen volgen je vanachter de pc of via audio. Een spanningsboog van een uur is zo onmogelijk. Leerlingen zitten in de woonkamer of op zolder. Vliegt er een vogel over of fietst er een mooi meisje langs dan ben je de aandacht kwijt. Voor een vak als levensbeschouwing heb je toch contact nodig. Naar elkaar luisteren is iets heel anders dan in klas waar je elkaar ziet en elkaars emoties waarneemt.”
U bedacht creatieve manieren om in beeld te blijven bij de achterban van Stichting De Figurant, waarmee u Amecet in Oeganda steunt, waaraan uw zus Els sinds 1997 is verbonden.
,,Bij het begin van de crisis begon ik thuis liedjes op te nemen met mijn laptop, zonder geluidseffecten en mooie microfoons. Omroep Zeeland zond er een aantal uit tijdens de eerste serie van Geloof in Zeeland. Mooi om zo mee te kunnen werken. Mijn materiaal is van www.defigurant.nl te plukken en in de kerk te gebruiken. Ook lever ik ‘kant & klare’diensten, compleet met uitleg en YouTube filmpjes. Een aantal mensen in de gemeente voert die dan uit. Je mag dingen weglaten en eigen accenten leggen. Het aanbod is een paar keer gebruikt en ik kreeg er positieve reacties op. Het gaat om diensten van een uur. Het helpt wanneer het luid en duidelijk wordt weergegeven, zoals gebeurde in Dorpshuis De Meiboom in Krabbendijke tijdens een dienst van de Protestantse gemeente. Het klonk alsof het gebouw gevuld was met honderden zangers en een orkest.”
Wat betekent de coronacrisis voor jongeren
,,Ik denk dat ze graag willen graag helpen in de goede richting, maar ongeduld is de jeugd misschien ook eigen. Ik merk dat ook bij leerlingen van CIOS. Sommigen zijn verward en vragen zich af hoe het verder moet met hun opleiding. ‘Hoe moet het in deze tijd met stages?’ of ‘Kan ik nog sportleider worden?’ Ik hou ze maar voor dat bewegen door corona nog belangrijker wordt en dat zij daarin een wezenlijke rol kunnen spelen.”
Kunt u iets zeggen over de gevolgen van de crisis in Nederland op het sociale vlak?
,,Een vriend van me zei dat we over twintig jaar nog boeken zullen schrijven over de gevolgen voor de samenleving en over wat we ervan leerden. Ik bespeur veel ongeduld. Mensen snakken naar het oude normaal. Zie de volle winkelstraten rond Black Friday. Beseffen we wel dat we ten diepste een pandemie beleven als de Spaanse griep in 1918/19? Dit is ‘het jaar van de covid’. Geen griepje, maar een wereldwijde crisis. Mensen willen dat alles maakbaar is en via een pilletje op te lossen. Alsof we niet meer kunnen wachten op iets wat komen gaat. Je moet geduld hebben. Ik zie ook mooie kanten. Mensen die elkaar helpen door te bellen en/of een kaartje te sturen. Ik hoop dat we er beter uit komen. Aanvankelijk dacht ik dat de crisis aanleiding zou zijn om stekken te steken naar een nieuwe manier van leven. Dat we de consumptiemaatschappij tegen het licht zouden houden. Maar ik denk dat veel mensen snel zullen overgaan tot de oude. Dat zeg ik met schroom.”
Kunt u iets vertellen over de gevolgen van de pandemie voor het werk in Oeganda en in het algemeen voor de Derde Wereld?
,,In Oeganda is sprake van een strenge lockdown. Velen raakten hun werk kwijt en moeten het doen zonder vangnet, zoals wij dat in Nederland kennen. De mensen op het platteland kunnen leven van de groente die ze verbouwen, maar in de stad heerst honger en armoede. President Museveni kondigde strenge maatregelen aan tijdens een 1,5 uur durende toespraak, waarin hij zich ook nog grapjes veroorloofde. Maar het betekent wel dat de kinderen een jaar niet naar school kunnen. Hij sprak dan ook terecht van ‘a dead year’. Kinderen van rijke ouders kunnen langs digitale weg nog wat les krijgen, maar de rest niet. Gelukkig wordt er sinds kort weer wat gedaan voor de examenklassen. Mijn zus gaat zo min mogelijk naar de stad Soroti om inkopen te doen, want bijna niemand draagt een mondmasker. Het personeel in het kindertehuis sloot zich op, om zo het virus buiten te houden. Els brengt eten en vergadert er af en toe. Het werk in het tehuis vindt gelukkig voortgang en ook de kleuterschool is open. De lagere school is een ander verhaal. Die is opgedoekt. Simpel omdat er geen schoolgeld meer binnenkwam….”
Personalia
Theo van Teijlingen (Vlaardingen, 1958) groeide op als jongste in een gezin van drie kinderen en volgde het HAVO en de Pedagogische Academie. Hij werkt voor stichting De Figurant die bedoeld is om op een creatieve manier het Goede Nieuws door te geven en mensen aan het denken te zetten. Theo doet dat door optredens als muzikant en/of voorganger. De opbrengsten zijn bestemd voor kindertehuis Amecet in Oeganda. Dat is opgezet vanuit stichting Youth with a Mission, waaraan zijn zus Els sinds 1997 in Oeganda is verbonden. Theo is docent levensbeschouwing op het CIOS in Goes. Klik hier voor meer informatie