Dak af, kansel op
door Willem Staat
IJZENDIJKE – Ko Steketee behoort tot de mensen die, voordat zij geroepen werden tot het predikantsambt, een ander beroep uitoefenden. Maar hij is waarschijnlijk de enige die, om het kort te zeggen, van het dak af de kansel werd opgeroepen. De dominee van de Hervormde gemeente van Biervliet, IJzendijke en Hoofdplaat verdiende namelijk eerder zijn brood als rietdekker en als ICT-specialist.
Dominee Steketee verleent medewerking aan de dienst die Omroep Zeeland op 20 december, de vierde adventszondag, uitzendt vanuit de Hervormde kerk in IJzendijke. Hij doet dat samen met Marjan Dieleman-Fopma. Zij is pastor van de Elisabethparochie in Zeeuws-Vlaanderen.
Dominee Steketee voelde al heel lang de roeping tot het ambt. Op een gegeven moment kon hij daar ‘niet meer onder uit ‘en ging hij Grieks en Latijn studeren aan de Universiteit Utrecht. Daarna volgde hij daar de zaterdagopleiding theologie en tenslotte die tot predikant. Het was natuurlijk geen kleinigheid om overdag op daken in de Alblasserwaard te werken en je vervolgens na het avondeten aan de studie te zetten. Maar Ko hield vol en werd in 2011 beroepbaar gesteld. In 2019 volgde zijn bevestiging tot predikant. Eer het zover was diende hij als pastoraal werker van de Elim-gemeente in Terneuzen, de Grote Kerk-gemeente in Vlaardingen en de Hervormde gemeenten van Strijen en Heinenoord.
Dominee Steketee was nog geen jaar werkzaam in Zeeuws-Vlaanderen toen de coronacrisis zich aandiende. Die heeft verrassend genoeg trouwens weinig gevolgen voor hem en de gemeenten die hij dient, zo vertelt hij tijdens een vraaggesprek.
Hoe richten jullie de diensten in tijdens de coronacrisis?
,,Nadat we eerst helemaal geen diensten hielden hebben we die op 1 juni hervat. Overigens begonnen we na twee weken al met ‘open kerk’. Dat wil zeggen dat de kerk om 9.30 uur openging, afwisselend in Biervliet en IJzendijke. Iedereen kon dan naar binnen lopen om een praatje te maken. Mijn vrouw en ik waren dan aanwezig om de mensen te woord te staan. Ook is er in de weken van ‘open kerk’ telkens een weekbrief voor de gemeenteleden verzorgd. Om zo contact met elkaar te houden. Omdat de diensten meestal door hooguit 25 mensen worden bezocht hebben we geen last van de maximumnorm van 30 personen. Men hoeft zich dus ook niet van tevoren aan te melden. Dat is alleen nodig voor de gezamenlijke diensten met de rooms-katholieken. Die gebruikten de kerken trouwens al sinds hun eigen bedehuizen werden onttrokken aan de eredienst. In Biervliet gebeurt dat één keer per maand op zaterdag en in IJzendijke twee keer op zaterdag.”
Hoe beleven u en uw gemeenteleden de beperkende maatregelen? ,,Op zich hebben wij er nauwelijks last van. De mensen dragen een mondmasker tot zij gaan zitten. Koffiedrinken na afloop van de dienst doen we niet en zingen al evenmin. Wij hebben ervoor gekozen dat de organist het voor- en naspel en de melodie van de liederen speelt. Daartussendoor leest de voorganger de verzen voor.”
Wat betekent de coronacrisis voor het pastoraat?
,,Het is wat minder dan voor de crisis. Ik ga wel langs bij de mensen, maar kom momenteel weinig in de verzorgingshuizen. Wanneer ik denk dat mijn aanwezigheid nuttig kan zijn bel ik aan bij de mensen. De meesten laten je zo binnen. Zo niet, dan maak ik een praatje aan de deur.”
Wat zijn de gevolgen voor de kerk op middellange termijn?
,,In onze gemeenten zal er weinig veranderen. Omdat mensen die graag naar de kerk komen ook nu gewoon terecht kunnen missen ze dus geen diensten. Dat betekent dat zij ook niet wennen aan het thuisblijven, zoals elders noodgedwongen wel het geval is.”
Brengt de crisis kerken dichter bij elkaar?
,,Die indruk heb ik niet. Wij zullen onze gezamenlijke diensten met de katholieken blijven houden als voorheen. Wel maak ik altijd duidelijk dat ik vanuit mijn achtergrond moeite heb met het bidden tot Maria en voor overledenen. Dat wordt gerespecteerd. We houden rekening met elkaar”, aldus dominee Steketee.
De ruimte die ontstond doordat andere werkzaamheden minder tijd vergden heeft de predikant gebruikt voor het oprichten van een Bijbelgesprekskring en een Gebedskring. Deze kringen worden bij de predikant thuis gehouden, in het appartement in Biervliet waar hij en zijn vrouw enkele dagen per week verblijven. Bovendien ging dominee Steketee meer schrijven voor Kerk in beeld, het blad van alle Protestantse Gemeenten in Zeeuws-Vlaanderen. En zo leidt de crisis zowaar ook nog tot nieuwe initiatieven!
Personalia
Proponent Jacobus Jan (Ko) Steketee (geboren 12 november 1952) is op 12 mei 2019 bevestigd tot predikant van de Hervormde gemeente van Biervliet-IJzendijke-Hoofdplaat. Hij ging een dag daarna kerkordelijk met emeritaat en zal in principe een aantal jaren werken als emeritus-predikant voor het verlenen van structurele hulpdiensten. Voor deze constructie is gekozen vanwege zijn leeftijd. Dominee Steketee ging op latere leeftijd theologie studeren en werd proponent (toegelaten tot de ambtsbediening en beroepbaar gesteld) in februari 2011. Hij diende als pastoraal werker in de hervormde gemeente Elim in Terneuzen, de gemeente van de Grote Kerk in Vlaardingen en de Hervormde gemeente Strijen en in Heinenoord.
Lees op Staatspareltjes.nl meer over Biervliet: Stadje van ramen en haring. Klik hier
Lees op Staatspareltjes.nl meer over IJzendijke: Vestingverleden geeft IJzendijke kleur. Klik hier