De les van deze tijd

door Margreeth Ernens

GOES – ,,We kunnen een les leren van deze tijd. Mensen groeien meer naar elkaar toe, letten meer op elkaar. In het gewone hectische leven was daar niet altijd ruimte voor. Of dat zo blijft, durf ik niet te zeggen natuurlijk, want als iedereen straks weer los mag, gaat men ook los. Maar niet alles is negatief. Je gaat in deze tijd ook nadenken over wat je hebt, hoe belangrijk dat is. Dat is heel mooi. Het past goed in het programma van de Lieve Heer.’’

Commissioner Marja van Vliet

Commissioner* Marja van Vliet-de Ruiter van het Leger des Heils in Goes is zondag 17 mei één van de voorgangers in het programma Geloof in Zeeland, dat wordt opgenomen in het gebouw van het Leger des Heils in Goes.

Papoea-Nieuw-Guinea

Samen met haar man Hans kan zij terugzien op een indrukwekkende loopbaan binnen het Leger des Heils. In 2008 werd het echtpaar voor 2,5 jaar uitgezonden naar Papoea-Nieuw-Guinea. ,,Dat heeft van ons andere mensen gemaakt, mooiere mensen. We hadden niet zonder die tijd gekund.’’ Ze vertelt over het leven in een land met corruptie en ziektes als malaria, waar de arme mensen eigenlijk wonderen op zich zijn. ,,Wij hebben alles hier in Nederland, je bidt voor je eten, maar het staat er al wel. In dat land hebben ze dat niet, de wereld ziet er dan anders uit. Wij probeerden met de mensen op hun niveau mee te leven. Ons geloofsleven is daardoor veel rijker geworden. Als mensen iets nodig hadden, gingen ze bidden, desnoods een nacht lang. Door al die ellende in Papoea zijn we veranderd, je geloof wordt anders, het is dichterbij.’’

Vroege roeping

Marja werd als dochter van een zeeman geboren op een schip, dat op dat moment in Zwitserland voer. Ze werd afgelopen week 69 jaar. Al vroeg voelde zij haar roeping. Ze groeide op in Rotterdam in een niet-christelijk gezin en kreeg toen ze een jaar of vijf was een boek, waarin iemand van het Leger des Heils stond. ,,Als ik groot ben, word ik dát!’’, zo verklaarde ze stellig, tot grote hilariteit van haar familie. Rond haar twaalfde verhuisde het gezin naar Hoogvliet. Een vriendinnetje vroeg haar mee naar de zondagsschool en dat bleek een openbaring: ,,Ik zag al die mensen in uniform en voelde me meteen thuis, en wist ‘Ik ga hier niet meer weg’. Alsof de Heer zijn hand op mijn schouder legde en zei: Dat is de weg die jij zal gaan.’’

Van het een kwam het ander, ze sloot zich aan bij het Leger des Heils, leerde Hans kennen, trouwde met hem en kreeg drie dochters. In 1973, toen hun oudste nog een baby was, besloot het echtpaar samen naar de kweekschool van het Leger in Amstelveen te gaan. Na de opleiding gaven ze 13 jaar leiding aan verschillende gemeenten. Vervolgens werd het echtpaar in de welzijns- en gezondheidszorg van het Leger ingezet: Hans als directeur, Marja als bijvoorbeeld pastor of hoofd administratie. ,,Ja, daar moest ik steeds weer andere cursussen voor volgen. Maar ik heb altijd geprobeerd mijn roeping gestalte te geven.’’

De baas

In 2008 werd Hans directeur van het kerkgenootschap en Marja zijn assistente. Na hun tijd in Papoea-Nieuw-Guinea werd Hans aangesteld als commandant in Nederland en Tsjechië** en Marja kreeg de verantwoordelijkheid voor het ‘vrouwenwerk’ (territoriaal presidente vrouwenorganisaties). ,,Dus eigenlijk was ik de baas, want 77 procent in het Leger is vrouw.’’ Ze lacht er voluit om. ,,Ik ben eigenlijk zelfs de Máxima van het Leger, want ik ben ook de beschermvrouwe van de scouting, en onze koningin is dat van de padvinderij.’’

Majoor

Commissioners Hans en Marja van Vliet

In juli 2018 mocht het echtpaar met retraite, ofwel pensioen. ,,Ze vroegen ons om wat te blijven doen. Hans werd regio-officier en ik deed pastoraat in Sint-Maartensdijk.’’ Hun domicilie Almere verruilden ze voor ’s Gravenpolder, waardoor de afstanden tot hun (klein-)kinderen te overzien zijn. Anderhalf jaar later werd het echtpaar gevraagd om de leiding van het korps Goes op zich te nemen. ,,We vinden het leuk, en we zijn nog gezond, dus waarom niet. De mensen zijn blij met ons en wij met hen.’’ Het korps Goes moest wel even wennen: ze hadden niet eerder leiding gekregen van iemand hoger in rang dan een majoor. En dus worden Hans en Marja regelmatig aangesproken met Majoor. ,,En dat vinden we heerlijk. Laten we vooral met elkaar op een goede manier voor de gemeente zorgen. Of je hoog of laag bent, maakt niets uit. Dat is onze kracht. We zijn gewone mensen gebleven, ook al zaten we in het leadership. Je kunt geen zegen verspreiden als je boven anderen staat.’’

De coronacrisis doet heel wat met hun gemeente. Er kan niet worden gekerkt en dus wordt er veel aan belpastoraat voor de ouderen gedaan. Als mensen echt ziek zijn, wordt toch geprobeerd om hen te bezoeken. De jongeren kregen met Pasen rugtassen met spelletjes en briefjes met de tekst: ‘We zijn jullie niet vergeten’.

Verhuizing

Het gebouw aan Ravelijn de Groene Jager wordt deze zondag (17 mei) voor het laatst gebruikt door het Leger, wanneer zij er hun eigen online viering opnemen, daarna verkast het korps naar de nieuwbouw aan Klein Frankrijk. Vanwege de coronamaatregelen kunnen mensen dus geen afscheid nemen van hun huidige kerk. Daarom wordt donderdag 14 mei de Zaal beperkt opengesteld. ,,Per 1 juli mogen we misschien weer bij elkaar komen. We mogen niet zingen, maar je houdt het niet tegen als ze gaan meezingen. Dus hoe gaan we dat doen. Lastige kwestie.’’

Iedere zondag wordt een dienst via YouTube en Kerkdienstgemist uitgezonden. ,,Daar zijn onze gemeenteleden al heel blij mee. Maar helaas hebben veel ouderen geen IPad of laptop. De muzikanten van ons muziekkorps gaan regelmatig langs verpleeg- en verzorgingshuizen om daar een liedje te spelen. Dat trekt veel mensen aan, je begint met z’n drieën en eindigt met z’n twintigen. En mensen zingen mee als er bekende liederen worden gespeeld.’’

Corona-explosie

Marja staat achter de maatregelen van de overheid. ,,We kunnen niet anders denk ik, we zijn er nog niet vanaf. Dus ik ga niet voorstellen om tegen de grenzen aan te leunen. Ik wil niet verantwoordelijk zijn voor een corona-explosie bij het Leger des Heils. Als we het dus op een andere manier kunnen doen, ben ik daar blij mee. We moeten heel erg blijven oppassen, want in het Leger zijn veel oude mensen. Juist die ouderen willen zo graag en als het dan mag, dan gaan ze.‘’

*   Het Leger des Heils kent verschillende rangen: als men de opleiding heeft voltooid, wordt de rang luitenant toegekend. Daarna achtereenvolgens kapitein, majoor, luitenant-kolonel, kolonel en als hoogste commissioner. De rang generaal is maar voor enkelen weggelegd. Commandant is een functie, geen rang.

**   Hans van Vliet was van 2010 tot 2018 commandant van het Leger des Heils in Nederland, Tsjechië en Slowakije, Marja was in die periode territoriaal presidente vrouwenorganisaties. Dertig jaar geleden begon het Leger des Heils opnieuw in Tsjechië, na een lange periode van verbod. Dat gebeurde in 2016/17 ook in Slowakije. Het internationale Leger des Heils vroeg Nederland het leadership te nemen over Tsjechië. Zo wordt het Tsjechische korps financieel ingebed in een goede organisatie. Ook het management gebeurt vanuit Nederland. Het Duitse Leger des Heils heeft het Poolse korps onder zijn hoede.

Zondag 17 mei 2020, 9 uur: ‘Geloof in Zeeland’, gemeenschappelijke online viering vanuit het gebouw van het Leger des Heils in Goes i.s.m. Omroep Zeeland.