door Margreeth Ernens

KORTGENE – De coronatijd vraagt echt om een persoonlijke benadering, anders raak je de verbondenheid kwijt, ervaart ds Karin van den Broeke van de Protestantse gemeente De Ontmoeting op Noord-Beveland. Samenwerking met andere gemeenten, schaalvergroting, raakt momenteel iets meer op de achtergrond, daar gaat nu minder aandacht naar uit.

De predikant is zondag 13 december een van de voorgangers in de gemeenschappelijke viering van ‘Geloof in Zeeland – op zoek naar het licht’ vanuit De Katse Kerk in Kats. Haar mede-voorganger is ds Peter Broere van de gereformeerde Ichthuskerk in Tholen.

De vier dorpen van PG De Ontmoeting zijn hard bezig met de eenwording van de twee gemeenten Kats-Kortgene en Wissenkerke-Geersdijk. Dat heeft veel voordelen, vindt Karin. De beperkende maatregelen dagen echter ook uit tot andere initiatieven. ,,Voor de coronatijd hielden we op hoogtijdagen gezamenlijke diensten, nu houden we er twee, in twee gebouwen, om zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven naar de kerk te komen.’

Kerstvideo

Ds Karin van den Broeke

De Kerstnachtviering wordt ook anders aangepakt. ,,Het is tegen de geest van de kerk in om mensen te weren. We werken nu, om iedereen hetzelfde te kunnen bieden, aan een kerstvideo. Een dienst met veel vertrouwde gezichten en stemmen, in verschillende delen opgenomen, het wordt heel speciaal. Die video wordt op YouTube gezet en is daarnaast via KerkdienstGemist te zien.’’

Karin vindt de effecten van de beperkende maatregelen erg jammer. ,,In Wissenkerke-Geersdijk hadden we altijd 80 tot 100 kerkgangers. Men is daar duidelijk heel voorzichtig, dus nu komen er niet eens 30 mensen.’’ En al is er wel een klein zanggroepje, de gemeenteleden missen het samen zingen. ,,Dat niet mogen zingen is een groot offer. Dan wordt er gezegd: ik blijf wel thuis, dan kan ik hardop meezingen. Maar mensen luisteren wel heel trouw naar de audiodiensten, de verbondenheid is echt heel groot.’’

In Kats-Kortgene is de situatie weer anders. ,,Dat was al heel klein, daar bezochten zo’n 25 mensen de diensten. Die zijn gewoon blijven komen, het vertrouwen is gebleven. Een enkeling, die door zijn werk in aanraking komt met corona, blijft weg om geen risico te zijn voor anderen. Het is daar dus bijna normaal, behalve dat we ook daar slechts met enkele zangers werken en dat  we niet mogen koffie drinken voorafgaand aan de dienst, en het napraten is veel afstandelijker natuurlijk.’’

Scherper

Karin merkt dat corona haar noopt dingen anders aan te pakken en ze ziet daarin ook kansen. ,,Het goede aan deze tijd is dat we meer nadenken over de vormen van kerk-zijn, je wordt er scherper door. Ik moet inhoudelijk iets goeds bieden, om mensen te laten luisteren. De contacten zijn veel minder en je kunt mensen minder hartelijk uitnodigen om naar ons toe te komen. Dit jaar hebben we een adventskalender van onze eigen gemeente, en je merkt dat dat enorm wordt gewaardeerd, men ziet dat als een vorm van contact met de kerk. We doen ook veel met attenties, brieven en diaconale acties, alles om mensen te bereiken.’’

Kliederkerk

Ook de kinderen in haar gemeente hebben haar aandacht. ,,De kindernevendienst is op afroep beschikbaar en de Kliederkerk wordt om de twee maanden gehouden. Die wordt online audio uitgezonden, met aansluitend een besloten half uurtje voor de kinderen. Vroeger was de Kliederkerk op woensdagmiddag, dat had voor sommigen het karakter van ‘gezellige knutselmiddag’. Door Kliederkerk nu op zondag te houden, beklijft het meer, leggen kinderen ook meer verband met de zondag. Het laat mij ook nadenken over hoe dat in de toekomst moet.’’

Hoewel de contacten met andere kerken op zich hartelijk genoeg zijn en zonder barrières, is er momenteel minder sprake van samenwerking dan voorheen. ,,Ik dacht in het begin van de coronatijd dat dat kerken nader tot elkaar zou brengen. Maar in de praktijk valt het tegen wat we gezamenlijk doen. Op Noord-Beveland werken we wel goed samen, er zijn regelmatig vergaderingen, het contact tussen de predikanten is goed. Maar deze tijd is ingewikkeld en fysiek contact is zeer beperkt. Dus neigen we er erg naar om ons meer op het eigen gemeente-zijn te richten.‘’

Pastoraat

Het pastoraat bleek in coronatijd een worsteling. ,,In het begin, vlak voor de eerste lockdown, dacht ik: ik moet snel mensen bezoeken voor wie dit een nare tijd wordt. Vervolgens werd ik bezorgd om zelf besmettingshaard te worden. Daarna brak een tijd aan van bellen, mailen en WhatsAppen. We hebben toen wel inloopmiddagen gehouden, maar mensen waren zo voorzichtig dat er weinig gebruik van werd gemaakt. Nu voeren we een tweesporenbeleid, ouderlingen bellen met mensen en gaan soms op bezoek. Zelf doe ik weer intensief aan pastoraat, ook met bezoekwerk. Ik vond alleen bellen en appen te kaal, dus ik bezoek mensen weer, op gepaste afstand en met gewassen handen. Mensen zijn ontzettend blij als je komt. dus dat hou ik er in. Als je elkaar ziet, gebeurt er toch meer. Er is ook enorm veel eenzaamheid onder mensen, het is fijn om die even te kunnen doorbreken.’’

Oecumene

Karin is een groot voorstander van oecumene. ,,Het is mooi als je je eigen bedding, je eigen tradities kent en vormgeeft en dan is het goed om oecumenisch en interreligieus over grenzen heen van elkaar te leren. Dat merk je aan het programma Geloof in Zeeland, maar ook aan de classiswebsite gelovenindedelta. Deze initiatieven worden erg gewaardeerd. Mensen kijken in deze tijd, bijvoorbeeld via televisie, ook bij de ‘buren’ naar diensten en ontdekken dan dat bijvoorbeeld een rooms-katholieke viering ook heel mooi kan zijn.’’

Personalia

Karin van den Broeke werd op 18 juni 1963 geboren in Rotterdam in een randkerkelijk gezin. Haar middelbare schooltijd bracht ze door in Goes. In haar studententijd kwam ze tot geloof en besloot haar studie rechten te verwisselen voor theologie. In 1992 verbond ze zich als predikant aan de hervormde gemeente Kruiningen. Van 1997 tot 2008 was ze studentenpredikant in Leiden en academiepastor voor studenten theologie. Daarna aanvaarde ze het beroep van de gemeente Wissenkerke-Geersdijk. Deze gemeente vormt sinds 2013 een federatie met de gemeente Kats-Kortgene.

Van 2013 tot 2018 was Karin preses van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland (landelijke kerkvergadering), de eerste vrouw in dit ambt. Dat betekende dat zij maar voor 10 procent werkzaam was in haar gemeente, maar zij bleef er wel preken. Daarnaast was zij bestuurslid van de Bond van Nederlandse Predikanten, is zij voorzitter van het Nederlands Bijbel Genootschap, lid van het Executive Committee van de Wereldraad van Kerken en zit zij sinds 2019 voor het CDA in Provinciale Staten van Zeeland. De predikant is gehuwd en heeft een zoon en een dochter.