’s Zaterdags gaan wij naar de kerk

Zaterdagmorgen (26 november 2016) stap ik even na tienen de Adventskerk binnen aan de Kerklaan in West Souburg. Hier houden leden van de Zevendedagsadventisten hun diensten. Senior-ouderling Carl Bertram, ook buiten zijn gemeente bekend wegens bij voorbeeld zijn inzet voor de Raad van Kerken, had mij al meerdere malen uitgenodigd om eens een dienst te bezoeken. Vandaag is het zover.

Ik betrap me erop dat ik maar weinig afweet van het ‘Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten’. Ja, ze houden diensten op zaterdag, de zevende dag, maar verder? Reden genoeg om er nu eindelijk eens achter proberen te komen.

Welnu, Carl heeft mij voor een mooie dienst uitgenodigd want er wordt vandaag gedoopt, een tienermeisje nog wel. Het is dus feest.

Feest, dat woord kun je letterlijk nemen. Het begint al bij binnenkomst. De kerkgangers praten gezellig met elkaar. Voorin de  kerk oefenen de zanger en de zangeres die de samenzang tijdens de dienst zullen ondersteunen. Mooie volle stemmen, begeleid op piano. De zangers zijn, evenals diverse jeugdige leden, gehuld in padvindersuniform. Dat roept vragen op. Het blijkt dat in diverse gemeenten van de adventisten, zoals ze zichzelf tijdens de dienst aanduiden, scoutinggroepen actief zijn. Ze zijn ondergebracht in de Advent Jeugd Bond (AJV), die is verbonden met Scouting Nederland.

Sabbatsgroet

Het valt op dat de bezoekers elkaar, al dan niet vergezeld van een omhelzing, uitbundig begroeten. Ze wensen elkaar dan ook een goede sabbat toe. Stilte vooraf wordt hier niet in acht genomen. Er wordt druk gepraat en de sfeer is heel geanimeerd.

Na een woord van welkom begint de samenkomst met de ‘zangdienst’. Hoewel de liederenbundels van de adventisten ook psalmen en gezangen bevatten, is het vanmorgen vrijwel allemaal Opwekking wat de klok slaat. Daarnaast worden er enkele nummers gezongen uit de AJV-jeugdbundel. Het eerste lied is het bij velen geliefde Machtig God, sterke rots, U alleen bent waardig. We zingen vier liederen als begin van de dienst.

Knielen bij de katheder

Vervolgens komt de ‘tussendienst’, een woord dat staat voor de mededelingen. Deze worden gedaan door ouderling Ad Geldof. Wanneer hij uitgesproken is knielt hij samen met voorganger dominee Paul Daniëls onder de katheder. Het lijkt een beetje op het stille gebed van een predikant in andere kerkgenootschappen aan de voet van de kansel.  Maar voor een kansel is hier geen plek. Het hart van het verhoogde liturgisch centrum wordt  hier gevormd door een bassin, dat later in de dienst wordt gebruikt bij de doop.

Het knielen onder de katheder was het begin van de eredienst, die wordt vervolgd met  Opwekking nr 753 als intochtslied. Daarna gaat Kees Veldman, hij fungeert als ‘begeleider spreker’, voor in gebed. Het is enerzijds een gebed van dank en anderzijds ook een gebed voor de nood van de wereld. Daarbij is aandacht voor hongerenden, oorlogsgetroffenen, zieken en mensen die om het geloof worden vervolgd.

Pop met zonden

Na het amen volgt een kinderlied uit ‘Opwekking voor kids’. Dat vormt ook de inleiding naar het verhaal dat Christa Breure houdt voor de kinderen.  Ze maakt daarbij gebruik van een sprekende pop, die een witte jurk draag, welke is beplakt met zwarte stukjes stof. Deze staan symbool voor de zonden. ,,Daar word je vies van”, vertelt Christa. Diverse kinderen mogen een stukje stof verwijderen. De vertelster maakt zo op een speelse manier duidelijk Dat Jezus de zonden wegneemt.

Voorafgaand aan de Schriftlezing wordt nu het lied ‘O woeste zee, o woeste baren’ gezongen.  De mannen houden steeds een woord  in een regel even vast, terwijl de vrouwen doorzingen.  Zo ontstaat er een hele mooie samenzang. Helaas kon ik op Youtube geen voorbeeld vinden, anders had ik hier even een linkje ingevoegd. Het lied over de woeste zee is een mooie brug naar de schriftlezing  uit Lucas 8 de verzen 22 t/m 25. Dat deel handelt over Jezus die slaapt in het bootje waarmee Hij met de discipelen over het Meer van Tiberias vaart terwijl het noodweer wordt. De discipelen maken Hem wakker, waarna hij de storm stilt.

Persoonlijk getuigenis

Na de collecte legt de tiener die tijdens deze dienst wordt gedoopt een persoonlijk getuigenis af. Ze woont in Zuid-Beveland en ging op zaterdag met buren mee naar de kerk in West-Souburg. Nadat haar vader overleed werd ze door die buren geadopteerd. Wat ze in de kerk hoorde leidde tot haar hartelijke wens om te worden gedoopt.

Preek

Nu is het de beurt aan dominee Paul Daniëls. Behalve naar aanleiding van het voorgelezen Bijbelgedeelte  spreekt jij in het bijzonder over Lucas 3, de verzen 21 en 22. Daar haat het om de doop van Jezus en de duif die op hem neerdaalt, terwijl een stem weerklinkt die zegt: Deze is mijn geliefde Zoon in dewelke ik mijn welbehagen heb.

De predikant gaat in op de doop als uiting van dankbaarheid voor het offer van Jezus Christus.  De doop is ook een uiting van dankbaarheid voor de vrijwaring van vrees. Je mag met Christus door water en vuur gaan. Dat laatste zet Daniëls kracht bij de verwijzing naar het begin van Jesaja 43 waar staat: ,, Welnu, dit zegt de HEER, die jou schiep, Jakob, die jou vormde, Israël: Wees niet bang, want ik zal je vrijkopen, ik heb je bij je naam geroepen, je bent van mij! 2 Moet je door het water gaan – ik ben bij je; of door rivieren – je wordt niet meegesleurd. Moet je door het vuur gaan – het zal je niet verteren,  de vlammen zullen je niet verschroeien.”

Doopplechtigheid

Na de preek vertrekt de dopeling om zich om te kleden in de speciaal daarvoor bestemde ruimte op het podium.  Intussen wordt er gezongen en een gedicht voor gedragen. Vervolgens i het tijd voor de plechtigheid. Die begint met het doen van geloofsbelijdenis en het voorlezen van een gedicht. Na het uitspreken van de doopformule volgt de onderdompeling door de predikant die tevoren zijn schoenen en sokken heeft uitgedaan. De jongeren reageren onmiddellijk na de onderdompeling met de Bravo-yell van scouting.  Het hele gebeuren kan vragen oproepen bij bezoekers die deze rituelen niet kennen. Paul Daniëls: ,,Wilt u hierover praten dan kunt u hierover praten met mij of één van de ouderlingen”.

De dopeling kleedt zich intussen weer om. De tijd die dit vergt wordt overbrugd met samenzang.  Na het ‘welkom in de gemeente Zeeland’ aan de dopeling geven de predikant, de ouderling van dienst en anderen cadeaus. Er zijn ook bloemen.

En dan is er koffie

En dan is het tijd voor het slotlied, waarop de zegen volgt. Het laatste gaat gepaard met het leid Vrede zij U. Er zijn ruim 1,5 uur verstreken alvorens de gemeente zich aan de koffie zet en de zelfgebakken lekkernijen. Tijdens deze nazit vertelt  Carl Bertram mij desgevraagd nog het een en ander over de specifieke wereld van de adventisten. Carl is al 38 jaar als ambtsdrager aan de gemeente verbonden en draagt daarom de titel senior-ouderling. Hij legt uit dat de sabbatsheiliging tamelijk serieus wordt genomen. Zo gaan de lezen op zaterdag in principe niet winkelen en wordt er niet gewerkt. Niet dat men met argusogen naar elkaar kijkt of dit wel wordt nageleefd, zo nuanceert Bertram. ,,Het is een zaak van het persoonlijk geweten.”

Voor het overige lijkt de kerk veel op andere protestantse geloofsgemeenschappen. Er is een kerkbestuur met ouderlingen en diakenen. De leden worden geacht tienden af te dragen, tien procent dus, van hun inkomen. Volgens Carel Bertram moeten de leden zelf maar uitmaken in hoeverre ze daaraan gevolg geven. Je kunt bij voorbeeld zelf beslissen over de vraag of dit het netto- of het bruto-inkomen betreft. De diensten vallen meestal uiteen in twee delen. Van 10.00 tot 11.00 uur is de eigenlijke eredienst. Van 11.00 tot 12.00 uur volgt dan de Bijbelstudie. Bovendien wordt de preek groepsgewijs nabesproken. De Bijbelstudie wordt gedaan aan de hand van een themaboekje dat wereldwijd wordt gebruikt. Dus kom je in een ander land en bezoek je daar de kerk, dan is daar hetzelfde hoofdstuk aan de beurt als thuis.

Kerkgebouw

Nog wat over het kerkgebouw.  Het bedehuis is in 1938 gebouwd voor de rooms-katholieke eredienst en kreeg toen de naam Martinuskerk. Het gebouw  is in 1999 onttrokken aan de eredienst.  In 2004 fuseerden de gemeenten van de adventisten in Vlissingen en Middelburg tot de Adventgemeente Zeeland. Deze houdt er sinds juni 2006 diensten en heeft behalve de kerk ook de belendende voormalige pastorie aangekocht. Daardoor hebben ze beschikking over zalen, voor groepsbijeenkomsten enz. Bovendien is er een opbaarruimte, die wordt verhuurd aan een uitvaartonderneming.  In één van de zalen komt regelmatig een ouderengroep van de Protestantse gemeente bijeen, terwijl het kerkgebouw op zondagen wordt gebruikt door Pinkstergemeente Shalom.

Na bijna drie uur sta ik weer buiten. Het was een boeiende ervaring. Eén ding is duidelijk: de adventistengemeente is een bloeiende geloofsgemeenschap en het gaat er vrolijk aan toe. Ik ging er opgewekt weer vandaan.

Wim Staat

Klik hier voor website Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten

De kerk legt sterk de nadruk op het gebonden zijn aan de Tien Geboden. Klik hier voor geloofspunten

Klik hier voor beschrijving Zevendedagsadventisten op Wikipedia