door classispredikant ds Arie van der Maas (Nieuwsbrief Advent 2024)

Sinds een paar dagen staat bij ons in huis een kerststalletje. Misschien een beetje vroeg maar wees gerust, het kribje is nog leeg. Het is geen oud of kostbaar exemplaar, kent geen oude papieren in de familietraditie. Mijn vrouw heeft hem opgehaald in de buurt, via ‘Gratis af te halen De Bevelanden’. Dat past dan toch wel, dacht ik zo. We hebben er overigens toch wat voor gegeven. Dat past dan ook.

Het is een stalletje voor kinderen, met lekker felle kleurtjes en herkenbare figuren. Drie wijzen, een herder, een engel, Jozef en Maria… En natuurlijk wat dieren, waaronder ook een schaap met één oor. Mooi vinden we dat. De niet-zo-perfecte mag er ook bij. Gelukkig nog wel één oor. Kan ‘t schaap de herder die achter hem staat toch horen.

Wij hadden nooit een kerststal maar eerder dit jaar werden we opa en oma. Een kleindochter en een kleinzoon. Wat een geschenk, gratis ook. En daar willen we graag veel voor geven. Zoals een kerststalletje en de verhalen die erbij horen. Al zullen de oogjes dit jaar nog vooral geboeid worden door de kleuren van de kerststal en de oortjes wellicht alleen wat klanken van liedjes opvangen.

Vluchtheuvel

Het kerststalletje staat. En zo zullen huizen en straten, pleinen, winkels, kerken en andere openbare ruimten de komende dagen en weken weer verder gevuld raken met lichtjes en voorwerpen die kerst–atmosfeer oproepen. Tradities en rituelen worden na een jaar weer afgestoft. Kosten noch moeite worden gespaard zo lijkt het dikwijls. Loont het de moeite, al dat gedoe? Kan het niet wat minder? Is het geen verkwisting, is het geld niet beter te besteden, zeker in deze tijd? Natuurlijk wel! Maar dit Kersteiland van vertrouwde voorwerpen, woorden, liederen en gebruiken vormt een onvervangbare vluchtheuvel in de zee van de tijd. Juist ook als de tijden onrustig zijn, als de golven hoog gaan. Misschien wel omdat het steevast slechts voor een paar weken aan de zichtbare oppervlakte van onze dagen opduikt en dan weer voor lange tijd verdwijnt.

Houvast

Ds Arie van der Maas. | foto Koos van Noppen

Bij Marion Küstenmacher, met haar Aubruch ins Licht, sinds vorig jaar mijn trouwe metgezel in deze weken (zie ook mijn Verdiepingsbijdrage op de landelijke website van de kerk – KLIK HIER) las ik de volgende overwegingen van de Koreaans – Duitse filosoof Byung-Chul Han: ’Alleen de dingen die we werkelijk waarderen brengen licht in onze wereld. De hyperinflatie van ontelbare ‘ondingen’ die we consumeren zonder ervoor gekozen te hebben, maakt dat veel dingen waardeloos en inwisselbaar zijn. Ze leggen geen verbindingen voor ons die draagkracht hebben en zingevend zijn, we zijn er onverschillig voor. Deze stortvloed van betekenisloze ondingen verduistert onze wereld in plaats van haar in licht te dompelen.’ ‘Waar dingen geen waarde hebben’, schrijft Han, ‘gaat elk houvast verloren.’ Lucas en Mattheüs waren zo verstandig om aan het begin van hun evangelieboeken genoeg dingen op te sommen waaraan we ons al 2000 jaar kunnen vasthouden: schaapskooien, herbergen, kribben, doeken, een ster, goud, mirre, wierook … dat zijn de concrete tekens die ons eraan herinneren dat de wereld van de dingen op elk moment diafaan kan worden, doorschijnend voor de alomtegenwoordigheid van God in de wereld.

Diafaan, ik kende het woord ook niet. Maar dat is denk ik zo ongeveer wat dat kindje in de kribbe, dat we op kerstavond in ons stalletje zullen leggen, is. Diafaan… doorschijnend. Christus is doorschijnend. Je ziet God in hem doorschijnen. God in mens. In mensen een welbehagen. En alles wat daaraan verbonden zal blijken te zijn. Zoals het oog van het geloof en van de hoop en de liefde in ieder pasgeboren mensenkind Gods welbehagen ziet doorschijnen. Daar kun je uren naar kijken. Ook als schaap met één oor.

DOWNLOAD HIER DE GEHELE NIEUWSBRIEF ADVENT 2024