Stiltes markeren samenzijn ring Walcheren
sfeerverslag met duiding – door Willem Staat
VLISSINGEN – Zelden vallen er tijdens kerkelijke vergaderingen zoveel stiltes als donderdag 10 november in Vlissingen. Daar sprak Henk Goudzwaard over Lectio Divina. Dat is latijn voor Goddelijke lezing. Een manier van Bijbellezen die gedijt bij stilte. En zodoende kon je meerdere malen de spreekwoordelijke spelden horen vallen in de Sint Jacobskerk.
De lezing van Henk was het hart van de bijeenkomst van de ring Walcheren. Muzikaal werd die opgeluisterd door zang van De Evensingers onder leiding van Ineke Wijkhuis- van den Driest en begeleidend orgelspel van Jos Vogel.
Lectio Divina is een begrip dat tamelijk ver staat van het brede publiek. Protestanten kunnen het zo maar kwalificeren als ’typisch rooms’. Het betoog van Henk Goudzwaard was wat dat betreft verhelderend. Hij hield zijn verhaal in drie punten en dat is een goed typisch protestants gebruik. Henk sprak over het ontstaan van Lectio Divina, de belangrijkste grondlegger en de manier waarop je deze vorm van Bijbellezen kunt beoefenen.
Wanneer keizer Constantijn de Grote in het jaar 313 partij kiest voor het christendom komt er een eind aan de vervolgingen. Dan vermindert ook het vuur van de gelovigen. In de eeuwen daarvoor moesten velen hun getuigenis met de dood bekopen. Goudzwaard, die als PKN- pionier de Lectio Divina meerdere malen leidde in het Stadsklooster Middelburg, schilderde hoe daarna het kloosterleven ontstond waaruit Lectio Divina voortkwam. Hij vatte het begrip ‘Goddelijke lezing als volgt samen: ,,Het is een vorm van biddend lezen in Gods Woord, de Bijbel. En daarna luisteren met ‘het oor van je hart (…) Van oudsher reserveren monniken tijd om de Bijbelboeken een voor een op deze manier te lezen en te herlezen.”
Na de pauze bracht Goudzwaard met de aanwezigen Lectio Divina in de praktijk. Dat gebeurde met de lezing van de verzen 8 en 9 van Jesaja 42: ,, Ik ben JHWH, dat is mijn naam. Ik deel mijn majesteit niet met een ander, noch de lof die mij toekomt met een beeld. Wat eertijds werd voorzegd, is nu vervuld en ik kondig jullie nieuwe dingen aan, nog voor ze ontkiemen zal ik ze openbaren.” De aanwezigen gingen hiermee aan de slag volgens de volgende methode
- lezen (lectio): je leest de korte Bijbeltekst herhaaldelijk en zorgvuldig, op zoek naar de woorden die je op dit moment speciaal raken
- mediteren (meditatio): je denkt na over die woorden en verbindt ze met je leven, je ervaring, je gevoel
- bidden (oratio): je spreekt met God en zegt wat er in je leeft
- rusten (contemplatio): je bent aandachtig stil in Gods aanwezigheid.
De aanwezigen namen intensief deel aan de Lectio Divina. De stiltes waren extra indrukwekkend door de ruimte waarin we verbleven, namelijk de grote oorspronkelijk middeleeuwse kerk in avondsfeer. Geluiden van buitenaf drongen amper door terwijl de zang van de Evensingers de sacrale sfeer verhoogde.
Goudzwaard brak een lans voor spirituele uitingen als Lectio Divina. ,,De Protestantse Kerk noemt in haar beleidsstuk ‘Kerk 2025’ de monastieke spiritualiteit als bron van inspiratie voor de kerk van nu en de toekomst. Naast het traditionele kerkelijk leven ontstaan er nieuwe vormen. Dat zijn gemeenschappen die toegankelijk zijn voor tijdgenoten die zich om wat voor reden dan ook niet kunnen voegen bij bestaande gemeenschappen. Er kunnen huisgemeenten of kerkkringen ontstaan. Zelfs zullen er leefgemeenschappen ontstaan die zich al dan niet houden aan leefregels zoals in kloosters gebruikelijk. De herontdekking van de monastieke levenswijze als geloofsgemeenschap biedt nieuwe inspiratie voor de kerken van onze tijd. De eenvoud, de stilte, de Lectio Divina, de getijden, de gastvrijheid en de dienstbaarheid doen velen beseffen dat de rijkdom van dit geestelijk leven ons nu veel te bieden heeft.”
Voorzitter ouderling Jan Maas, die de vergadering leidde, deelde mee dat de volgende ringbijeenkomst op 11 mei 2023 wordt gehouden in zijn kerk in Koudekerke.
Hier werd Michiel gedoopt
Kerkenraadsvoorzitter Marianne Kloosterboer greep de ringvergadering in de Sint Jacobskerk aan om te wijzen op de boeiende geschiedenis van dit bedehuis.
-Hier hield pastoor Derksen op paasmorgen 6 april 1572 tijdens de vroegmis een donderpreek tegen de Spaanse bezetters. De inkwartiering van soldaten was voor de inwoners zwaar. Na de preek gooien de Vlissingers de bezetters eigenhandig met kop en kont de stad, een daad die de veelbezongen bevrijding van Den Briel ver in de schaduw stelt, ook al denken ze er daar anders over
-Michiel de Ruyter is in deze kerk gedoopt, kort na zijn geboorte op 24 maart 1607. Een beroemd verhaal vertelt dat hij de toren beklom toen daar steigers rond stonden vanwege herstellingen.
-Hier kerkte de redersfamilie Lampsins. Zij bezaten ook een lijnbaan (touwslagerij). Daar draaide Michiel aan het grote wiel waarmee het scheepstouw werd gemaakt alvorens hij het ruime sop koos en beroemd werd.
Een bezoek aan deze in 1911 afgebrande en vervolgens herstelde kerk is de moeite waard, mede door de vele voorwerpen die getuigen van de rijke geschiedenis. Je kunt dat combineren met een bezoek aan het Muzeeum. Let op, dat is tijdelijk gesloten tot de zomer van 2023.
Klik hier voor website Sint Jacobskerk
Klik hier voor website Muzeeum