Synodebesluit ambt: ruimte voor kerkelijk werker, pastor en predikant
door Margreeth Ernens
LUNTEREN – De generale synode van de Protestantse Kerk heeft vrijdag 21 juni met een ruime meerderheid van stemmen het eindrapport ambtsvisie ‘Ruimte voor Woord en Geest’ aangenomen. Daarmee komt er ruimte voor HBO-dienaren des Woords. Er is drie jaar gewerkt aan het rapport waarin de huidige ambtelijke structuur van werkers in de kerk (met name predikanten, kerkelijk werkers en pastores) wordt herzien in het licht van vele veranderingen in kerk en samenleving en in blijvende verbinding met Bijbel en traditie. Vóór de werkgroep aan de slag ging met het rapport speelde de kwestie al jaren.
Er zijn op dit moment ongeveer 1500 predikanten en 650 kerkelijk werkers. Een aantal van de kerkelijk werkers heeft de aanduiding van pastor, van wie een aantal een door de kerk toegekend preekconsent heeft, soms aangevuld met een door de classis verleende sacramentsbevoegdheid.
Ds René de Reuver geeft een toelichting op de voorstellen.
Ds René de Reuver, scriba van de synode stelde vrijdagavond de voorstellen nog bij. Het moderamen zal de permanente educatie weer als eis stellen. Daarnaast komt er een speciale commissie van rapport van synodeleden, die de arbeidsorganisatie – belast met een deel van de uitvoering – op een aantal onderdelen adviseert, kritisch volgt en rapporteert aan de synode. Over dat laatste was de synode het unaniem eens.
Voor de permanente educatie – de doorgaande leerweg van pastores, kerkelijk werkers en predikanten – komen er voor pastores modules die kunnen leiden tot het predikantschap. De permanente opleiding voor predikanten wordt steviger aangepakt.
De synode nam verder nog het amendement aan dat de samenwerking tussen pastores, predikanten en kerkelijk werkers minder formeel moet maken. Ook werd de motie aangenomen die aandacht vraagt voor micro-gemeenten.
Niveaus
De synode discussieerde in aanloop naar de stemming uitvoerig over het onderscheid tussen niveau-6 en niveau-7 van de dienaar des Woords. Volgens het rapport kan een HBO-er een dienaar des Woords zijn in niveau-6 en een academisch geschoolde predikant in niveau-7. De classis moet toetsen of er sprake is van een ingewikkelde gemeente. Als dat het geval is dan moet een dienaar des Woords niveau-7 worden beroepen, zo niet dan kan een dienaar des Woords van niveau-6 worden aangenomen. Veel synodeleden vroegen zich af of dit onderscheid tussen niveau-6 en niveau-7 de genadeslag zou zijn voor de academische opleiding, want wie gaat er dan nog een pittige opleiding volgen als een iets eenvoudiger opleiding ook toegang geeft tot alle predikantenwerkzaamheden.
Classispredikant Delta
Ds Arie van der Maas, classispredikant van de classis Delta, werkte het afgelopen jaar mee aan het rapport en is ervan overtuigd dat er zoveel mogelijk recht wordt gedaan aan de belangen en perspectieven die op dit gebied aan de orde zijn. ,,Ik ben blij dat de synode het rapport heeft aangenomen, blij dat er nu toch toenadering is gekomen, want het was een onderwerp waarover de visies in de kerk heel verschillend waren en zijn. Nu is er een weg om verder te komen, hoewel het wel enige tijd zal duren eer het wordt ingevoerd. Het is een stap voorwaarts om verder uit te werken. Het betekent een grote verandering in de kerk, voor HBO-pastores, academisch geschoolde predikanten en kerkelijk werkers.’’
Volgens ds Van der Maas biedt het rapport de kleine gemeenten (waarvan er vele zijn in de classis Delta) goede mogelijkheden om in te spelen op ontwikkelingen en doet het recht aan de diversiteit van werkers in de kerk. ,,Het is goed dat de rechtspositie van alle werkers nu beter wordt geregeld. Daarbij biedt het rapport op tal van andere onderwerpen die te maken hebben met het werken in de kerk, aanknopingspunten voor verbeteringen.’’
Download HIER het eindrapport ambtsvisie Ruimte voor Woord en Geest.
bron: ds Klaas van der Kamp, classispredikant Overijssel-Flevoland: Klaas van der Kamp.nl
Zie ook: protestantsekerk.nl
De synode vrijdag 21 juni bijeen in Lunteren.
Drie beroepsprofielen
Er komen drie beroepsprofielen voor werkers in de Protestantse Kerk: predikant, pastor en kerkelijk werker. Deze profielen laten ruimte voor een grote variatie aan werkers. De predikant en pastor kunnen beiden als dienaar van het Woord aan de slag en werken voor de gehele gemeente, de kerkelijk werker op een deelterrein. Daarnaast is er een belangrijke en blijvende taak voor werkers in het categoriaal pastoraat en voor pioniers.
Bij de pastor hoort werk- en denkniveau 6. Dit kan worden bereikt door een bacheloropleiding in het hoger beroepsonderwijs of het wetenschappelijk onderwijs. De predikant heeft werk- en denkniveau 7 (dat betekent dat hij of zij een master gemeentepredikant heeft afgerond bij de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) of 8 (gepromoveerd). Pastores werken in minder complexe contexten, van predikanten wordt verwacht dat zij functioneren in meer complexe situaties. Bij een vacature kijkt de gemeente onder begeleiding van een consulent of de context vraagt om een pastor of een predikant. Er zullen consulenten worden toegerust om gemeenten te helpen bij deze zoektocht.
Er komt één kerkelijke rechtspositie voor alle drie beroepsprofielen. Op basis van de huidige regeling voor predikanten komt er een pakket van arbeidsvoorwaarden waarbij de beloning plaatsvindt op basis van functiewaardering. Bepalend daarvoor is het werk- en denkniveau dat nodig is voor de werkplek, niet dat van de persoon die de werkplek vervult. Deze regeling geldt bij nieuwe aanstellingen of op verzoek, voor bestaande regelingen komt een overgangsregeling.