Update corona: Samenkomsten verboden tot 1 juni

(16 maart 2020, laatst geüpdatet 25 maart 09.00 uur)

Lees hier het dossier met de richtlijnen van de Protestantse Kerk.

DEN HAAG – Het kabinet heeft tot scherpere maatregelen besloten in de coronacrisis. Alle samenkomsten zijn verboden tot 1 juni en er is geen ondergrens meer van 100 personen. Burgemeesters krijgen de ruimte om te handhaven, en er zullen boetes op overtredingen komen te staan. Dat maakten premier Rutte, minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) en minister Van Rijn (Medische Zorg) maandag 23 maart 2020 om 19.00 uur bekend tijdens een extra persconferentie.

In de aangescherpte maatregelen worden voor ‘begrafenissen en kerkelijke bruiloften’ enkele uitzonderingen gemaakt, daar mogen maximaal dertig mensen bij aanwezig zijn. De maatregel ‘zal voor sommigen hard aankomen’, verwacht Grapperhaus. ,,Juist nu verheug je je op bepaalde bijeenkomsten. Maar we hebben geen andere keuze als we het coronavirus willen controleren.” Door de nieuwe maatregelen zal er dus ook geen gezamenlijke dodenherdenking op de Dam zijn dit jaar. Volgens Rutte moeten we de maatregelen niet zien als een ‘volledige lockdown’. De politie mag ingrijpen als groepen van drie of meer personen geen 1,5 meter afstand houden.
Er komt een noodverordening waarmee burgemeesters sneller kunnen handhaven als mensen zich niet aan de maatregelen houden om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Daardoor kunnen burgemeesters specifieke locaties sluiten waar te veel mensen samenkomen. Ook kunnen er dus boetes worden opgelegd aan mensen die zich niet houden aan de maatregelen en aanwijzingen.

Geen kerkdiensten

De landelijke Protestantse Kerk stelde maandagavond meteen de richtlijnen bij, zo valt op de website protestantsekerk.nl te lezen. Nu alle bijeenkomsten tot 1 juni 2020 zijn verboden, geldt dat dus ook voor kerkdiensten. Het is wel mogelijk om online kerkdiensten te verzorgen. Kom daarbij alleen samen met de mensen die noodzakelijkerwijs aanwezig moeten zijn. Houd anderhalve meter afstand.

Veel gemeenten kiezen er al voor om hun kerkdienst online uit te zenden vanuit het kerkgebouw, zonder kerkgangers. Omdat het RIVM adviseert geen handen te schudden, kan de gebruikelijke liturgische handdruk tussen predikant en ouderling van dienst vervangen worden door een knik met het hoofd of een hand op het hart. Eerdere adviezen over het avondmaal zijn komen te vervallen, omdat het in de huidige situatie niet verstandig is om – met grote groepen mensen – avondmaal te vieren.

Uitvaarten

De branchevereniging voor uitvaartondernemingen laat weten dat er niet meer dan 30 mensen aanwezig mogen zijn bij uitvaartplechtigheden en condoleancebezoeken. Om besmetting zo veel mogelijk te voorkomen, wordt er geen koffie of thee geschonken en is er geen nazit. Verder vraagt de branche de aanwezigen om minimaal anderhalve meter afstand van elkaar te houden. Ook wordt afgeraden om handen te schudden. In plaats daarvan kunnen aanwezigen bijvoorbeeld hun hand op het hart leggen en hun condoleance uitspreken.

Mocht u een uitvaart moeten leiden van iemand die is overleden aan het coronavirus, dan zult u allereerst contact moeten leggen met de GGD van uw regio om te overleggen hoe hier mee om te gaan. Eventueel kunt u later – als de coronacrisis voorbij is – een herdenkingsdienst organiseren voor iedereen die bij de uitvaart had willen zijn.

Avondmaal

Het moderamen zoekt uit of het mogelijk is om online vorm te geven aan het avondmaal.

Kerkgebouw openstellen

Sommige gemeenten kiezen er voor om het kerkgebouw open te stellen voor gebed of het branden van een kaarsje. Zolang de richtlijnen van het RIVM gevolgd worden – zoals anderhalve meter afstand van elkaar houden – is dit geen probleem.

Bezoekwerk

De nieuwe maatregelen vanuit de overheid zijn als volgt:
• Blijf zoveel mogelijk thuis. Ga alleen naar buiten voor werk wanneer u niet thuis kunt werken, voor boodschappen, of om voor anderen te zorgen. Houd altijd afstand van anderen (minimaal 1,5 meter) en vermijd sociale activiteiten en groepen mensen. Ook thuis: maximaal drie mensen op bezoek en hou ook dan afstand tot elkaar.
• Als u kucht, hoest en/of verkouden bent, gold al: blijf thuis. Krijgt u daar ook koorts bij, dan moet vanaf nu iedereen in het huishouden thuisblijven. Mensen in cruciale beroepen, waaronder predikanten, zijn hiervan uitgezonderd, tenzij zij zelf ziek worden.
U kunt dus, als u rekening houdt met bovenstaande, bij iemand op bezoek gaan. Toch is het goed voorstelbaar om voorlopige alle pastorale contacten telefonisch of via e-mail te onderhouden. Pastoranten hebben daar waarschijnlijk alle begrip voor.

Lees ook onze eerdere berichtgeving op Geloven in de Delta .

Katholieke kerk

De Nederlandse bisschoppen hebben in reactie op de aangescherpte maatregelen van het kabinet maandagavond 23 maart alle publieke liturgievieringen, ook die in kleine kring door de week, voor de gehele Paastijd, dus tot en met Pinksteren (31 mei) afgelast. Besloten vieringen zijn alleen nog mogelijk in aanwezigheid van de daarvoor strikt noodzakelijke bedienaren en zonder de deelname van andere gelovigen. De kerken kunnen wel open blijven voor individuele bezoekers, die komen voor gebed of om een kaars aan te steken en/of een gave voor de voedselbank te brengen. Zij moeten alle maatregelen van de overheid daarbij in acht nemen op het gebied van aantal, afstand, hygiëne en gezondheid.

In het nieuws

In een artikel in het Nederlands Dagblad (zaterdag 21 maart) riep minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) de kerken op ‘om hun maatschappelijke rol in de coronacrisis niet te beperken en verstandig om te gaan met hun diensten’. Klik hier Grapperhaus zei in een interview met het Reformatorisch Dagblad (21 maart) ook: ‘Kerken, gebruik je gezond verstand’. Hij geeft daarin onder meer een aantal opties hoe kerken hun activiteiten kunnen invullen. Klik hier

Hulpverlening GVC

De GGD heeft dinsdag 17 maart de taskforce Geestelijke Verzorging bij Calamiteiten (GVC) geïnformeerd over de huidige situatie en de GVC-leden gevraagd rekening te houden met mogelijke inzet. De verschillende leden van de GVC zijn allen betrokken bij de acties in hun eigen werkveld. Het gaat dan vooral om hulpverlening als mensen worden gelabeld, getypeerd, gediscrimineerd of een vorm van statusverlies ervaren door een verband met de ziekte. Mensen kunnen psychische gevolgen ervaren door angst, stress en depressie, gevoelens van machteloosheid, de scheiding van geliefden, fysieke gevolgen, economische gevolgen en sociale gevolgen. In de samenleving kan zich dat uiten door geruchten over bijvoorbeeld wie wel en wie niet besmet kan raken, hoe dit kan worden voorkomen, wantrouwen ten aanzien van (informatie verstrekt door) de overheid en andere autoriteiten en woede en agressie tegen de overheid en/of hulpverleners, stigmatisering en afwijzing van (ex)patiënten en hun familieleden en bevolkingsgroepen die geassocieerd worden met verspreiding van het virus. Ook gedwongen beperking van vrijheid kent negatieve psychosociale gevolgen, en kan leiden tot posttraumatische stressklachten. Daarbij kan gedacht worden aan quarantaineduur, angst voor besmetting, frustratie en verveling, inadequate toevoer van goederen en middelen, inadequate informatie, financiële verliezen en stigmatisering.

Hulp voor hulpverleners

Ook hulpverleners hebben soms hulp nodig om hun hart te kunnen luchten over de vaak moeilijke situaties die ze tijdens de coronacrisis meemaken. Binnen ZorgSaam in Zeeuws-Vlaanderen staat nu officieel dagelijks een psycho-sociaal ondersteuningsteam klaar voor alle medewerkers, patiënten/cliënten en familie in Zeeuws-Vlaanderen. Geestelijk verzorger/ethicus, vertrouwenspersoon en GVC-lid Marian Taalman van ZorgSaam stuurde haar collega-hulpverleners een berichtje om te vragen hoe het met ze gaat en drukt hen op het hart om als er behoefte is aan een gesprek, telefonisch of fysiek, contact op te nemen. Het team staat daarnaast open voor vragen van familieleden die bij de verpleging binnenkomen. Ook cliënten en bewoners binnen de thuis- en ouderenzorg kunnen een beroep op dit ondersteuningsteam doen. Contact per e-mail:ondersteuning@zzv.nl of telefonisch: 0115-688677 (bereikbaar tussen 08:00 uur en 21:00 uur).